Wraz z rosnącymi kosztami eksploatacyjnymi budynku coraz popularniejszą formą budowy domu stają się budynki energooszczędne. Czym różni się dom energooszczędny od pasywnego? Istnieją pewne różnice między domem pasywnym a energooszczędnym, ale na początek warto zaznaczyć, że każdy dom pasywny jest energooszczędny, jednak odwrotnie nie działa to tak samo – nie każdy dom energooszczędny będzie pasywny. Spróbujemy więc scharakteryzować obie formu budownictwa, by wszystko stało się bardziej zrozumiałe.
Dom energooszczędny
Dom energooszczędny, jak sama nazwa wskazuje, jest to obiekt o obniżonym zapotrzebowaniu na energię (w stosunku do standardowego). Zużycie energii w domu energooszczędnym wynosi około 70 kWh/m² w skali roku. Dla porównania, zapotrzebowanie na energię w standardowym budynku mieszkalnym jednorodzinnym to 120 kWh/m² na rok.
Najprościej rzecz ujmując, dom energooszczędny to taki, który budowany jest z myślą o jak najmniejszej utracie energii (np. poprzez skuteczną izolację). Logiczne jest to, że im mniej ciepła straci budynek zimą, tym mniej energii będzie trzeba wykorzystać, by utrzymać optymalną temperaturę.
Jeśli chcesz sprzedać nieruchomość? Sprawdź nasze biuro nieruchomości online
Dom pasywny
W porównaniu do standardowego budynku energooszczędnego, domy pasywne mają bardziej restrykcyjne wymagania, by ich funkcjonowanie było efektywne.
Dom pasywny jest rodzajem nowoczesnego obiektu jednorodzinnego, który pozwala na wypracowanie daleko idących oszczędności podczas eksploatacji budynku. Są wyjątkowym rodzajem domu energooszczędnego, który nie tylko dzięki odpowiedniej izolacji, ale także ułożeniu, powierzchni szyb i innych aspektów minimalizuje potrzeby zużycia energii, a także jest w stanie w pewnym stopniu pozyskiwać energię z natury. Domy pasywne w budowie potrafią być znacząco droższe od standardowych, jednak późniejsze zyski z codziennej eksploatacji szybko równoważą poniesioną inwestycję.
Prawidłowo skonstruowany dom pasywny dzięki odpowiednim rozwiązaniom technologicznym zminimalizuje zapotrzebowanie na energię. Wynosi ono standardowo poniżej 15 kWh/m² w skali roku, czyli jest około osiem razy mniej w porównaniu do standardowych domów.
Chodzi tu o zapotrzebowanie na energię pierwotną, potrzebną do ogrzewania, działania urządzeń domowych i przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Dodatkowo dom pasywny budowany jest z myślą o odzyskiwaniu maksymalnej ilości energii pochodzącej z natury – np. światła dziennego, które będzie dogrzewać pomieszczenia przez duże okna.
Mianem domu pasywnego określa się standard budowy, w którym wznosi się i wykańcza obiekty tak, by ograniczać ich zapotrzebowanie energetyczne. Dom ten powinien być doskonale izolowany termicznie, niemal całkowicie szczelny, żeby ucieczka ciepła wytworzonego w jego wnętrzu była jak najmniejsza – czyli izolacja jest tutaj bardzo istotna, tak jak w standardowych domach energooszczędnych.
Domy pasywne mają tak zaprojektowany układ pomieszczeń, by możliwe było osiągnięcie pasywnych zysków solarnych, czyli ogrzanie dziennych pomieszczeń światłem słonecznym. W tym celu wszystkie pomieszczenia dziennego użytkowania, jak kuchnia, salon, pokoje dzienne zorientowane powinny być na południe, gdzie ekspozycja na światło słoneczne trwa najdłużej w ciągu doby. By zyski solarne były jak największe, stosuje się przeszklenia o znacznej powierzchni. Okna które będą montowane powinny charakteryzować się niską przenikalnością cieplną, by jak najmniej ciepła uciekało przez nie z domu do otoczenia, a jednocześnie umożliwiały nagrzanie pomieszczeń.
Niejednokrotnie w domach pasywnych możemy spotkać się z oknami dachowymi, które zajmują całą ścianę południową budynku. Od strony północnej unika się natomiast projektowania jakichkolwiek okien, by nie generowały strat cieplnych.
Po stronie północnej domu powinno się umieścić komórki gospodarcze, garaż czy inne pomieszczenia, które nie potrzebują naświetlenia słonecznego – pralnia, spiżarnia czy ewentualnie toaleta.
Zobacz też opinie biura nieruchomości
Okna i drzwi do budynków energooszczędnych
Okna energooszczędne charakteryzują się niską przenikalnością cieplną (współczynnik Uw nie może przekraczać 0,9 W/m2K). W oknach pasywnych ten parametr jest jeszcze niższy: nie może wynosić więcej niż 0,8 W/m2K. W praktyce oznacza to, że pasywna stolarka okienna nie tylko skutecznie zatrzymuje ciepło, ale również efektywnie je pozyskuje.
Środowisko a domy energooszczędne
Oprócz oszczędności jakie możemy wygenerować budując dom energooszczędny (w formie standardowej czy pasywnej) jednocześnie dbamy o środowisko, ponieważ dzięki obniżonej utracie ciepła emitujemy mniej gazów cieplarnianych do atmosfery. Jeśli w domu pasywnym zamontujemy dodatkowo panele fotowoltaiczne – stanie się on wówczas samowystarczalny (a więc dla naszej kieszeni najtańszy w opłatach energetycznych). Budynek staje się wówczas domem zeroenergetycznym w bilansie rocznym. Co za tym idzie emisje szkodliwych gazów z naszym udziałem maleją jeszcze bardziej.
Chcesz sprzedać nieruchomość? Zobacz wycena online
Plan domu energooszczędnego
Budynki, o których mowa powinny być budowane na planie prostokąta i kryte jedno- lub dwuspadowym dachem. W przypadku obiektów pasywnych jest to właściwie wymóg.
Dom energooszczędny powinien mieć jak najprostszą bryłę i jak najmniej załamań. Małe pomieszczenia, różnego rodzaju wykusze czy inne załamania są niepożądane – ponieważ ciężej je ogrzać. Najbardziej efektywnym planem będzie tak zwany „open space” – czyli jak najmniej pomieszczeń, a jak najwięcej przestrzeni otwartych.
W przypadku projektowania domu pasywnego wszystkie te wytyczne muszą być przestrzegane restrykcyjnie, natomiast projektując dom energooszczędny można pozwolić sobie na większą swobodę – bryła budynku może przybrać bardziej skomplikowaną formę.
Izolacja domu energooszczędnego
Ściany oraz ławy fundamentowe muszą posiadać przynajmniej 20 cm warstwy izolacyjnej (zazwyczaj styropianu), podłoga na gruncie 15 cm, natomiast dach, przez który straty ciepła są znaczne, musi być zaizolowany wełną mineralną grubości 30 cm, gdzie w przypadku domu pasywnego te grubości jeszcze rosną. Należy zwrócić szczególną uwagę na poprawność i dokładność wykonania detali budowlanych, jak na przykład mocowanie okna w ścianie budynku w taki sposób, by uniknąć jakichkolwiek nieszczelności.
Ogrzewanie
Najlepszym wyjściem ogrzewania domu energooszczędnego są odnawialne źródła ciepła, do których zaliczają się systemy solarne, pompy ciepła.
Najważniejsza różnica między domem energooszczędnym a pasywnym to ta, że w przypadku domu pasywnego nie mamy tzw. aktywnej instalacji grzewczej, a zamiast niej wykorzystuje się wentylację mechaniczną, ciepło z promieniowania słonecznego i ciepło, które wydzielają domownicy. Niestety w Polsce z racji długiego okresu jesienno-ziomwego i ograniczonego w tym czasie nasłonecznienia, budowa całkowicie pasywnego domu jest niemożliwe. Stosuje się w takim przypadku dodatkowe instalacje grzewcze wspomagające dogrzanie domu w najbardziej krytycznym okresie. Często stosuje się piece akumulacyjne oddające ciepło przez włączone wentylatory zgodnie z preferencjami użytkownika – zgromadzona energia może zostać wykorzystana w dowolnym czasie.
Domy energooszczędne – cena
Budowa domu energooszczędnego jest droższa niż standardowego, tradycyjnego o ok. 20-25%, a jeśli mowa o domach pasywnych, koszta wówczas wyniosą jeszcze więcej. Należy to jednak traktować jako wieloletnią inwestycję, ponieważ dzięki niższemu zużyciu energii, po kilku latach koszta budowy zwrócą się.
Dowiedz się więcej o skup nieruchomości komercyjnych